چکیده
دستیابی به هدف کنترل و کاهش انتشار دیاکسیدکربن نیازمند شکلگیری توافق بین کشورها در سطح منطقه ای و جهانی است. کشورهای عضو اوپک بهدلیل سهم بالای سوختهای فسیلی، انتشار دیاکسیدکربن بالایی را تجربه میکنند. آگاهی از توزیع انتشار دیاکسیدکربن در این گروه از کشورها، نقش مهمی در طراحی سیاستها به منظور کنترل و کاهش انتشار دارد. هدف این مقاله، بررسی همگرایی یا واگرایی در سرانهی انتشار دیاکسید کربن در بین کشورهای عضو اوپک با تمرکز بر نقش کیفیت نهادها میباشد. به منظور دستیابی به این هدف، در چارچوب مدل رشد سولو سبز، از روش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) برای دادههای ترکیبی کشورهای عضو اوپک در شکل پویای آن برای دورهی 2015-1996 استفاده میشود. نتایج برآورد مدل تجربی، نشان میدهد همگرایی مطلق و شرطی در سرانهی انتشار دیاکسیدکربن در کشورهای مورد بررسی وجود ندارد و جریان تکنولوژی اثر منفی و جمعیت شهری و رانت منابع طبیعی اثر مثبت و معنادار بر انتشار دیاکسید کربن دارند. همچنین کیفیت مقررات، اثر منفی و معنادار و کارایی دولت، اثری مثبت و معنادار بر سرانهی انتشار دیاکسید کربن در کشورهای مورد مطالعه دارند. با توجه به واگرایی در سرانهی انتشار دیاکسید کربن، تلاش مقامات در کشورهای عضو اوپک در جهت همگرایی با نقش محوری کیفیت مقررات میتواند نقش مهمی در کنترل و کاهش انتشار سرانهی انتشار دیاکسیدکربن داشته باشد.
کلیدواژهها: همگرایی؛ سرانهی انتشار دیاکسید کربن؛ کیفیت نهادی؛ GMM
نویسنده:
سجادبرخورداری دورباش: استادیار دانشکدهی اقتصاد دانشگاه تهران
فصلنامه تحقیقات اقتصادی - دوره 53، شماره 2، تابستان 1397.